Landgoed Mattemburgh bezit een voor Nederland unieke kuipplantencollectie. Sommige exemplaren dateren uit de begintijd van het landgoed en zijn zo’n 175 jaar oud. In het zomerseizoen staan de kuipplanten opgesteld in de Engelse en Franse stijltuinen van het landgoed. In de winterperiode worden de kwetsbare exotische planten en bomen van oudsher in de orangerie op het landgoed gestald zodat ze daar kunnen overwinteren.
Omdat in de loop van de tijd zowel de omvang van de kuipplantencollectie alsook de afmetingen van enkele exemplaren behoorlijk groter zijn geworden pastte de collectie niet meer in de historische orangerie. Daarom werden de kuipplanten elk jaar naar een kas buiten het landgoed getransporteerd, een kostbare operatie voor de kwetsbare collectie.
Om de collectie weer jaarrond op het landgoed te kunnen houden heeft Brabants Landschap aan KOENVANHEESWIJKarchitecten in samenwerking met Joris Hoogstede Architectuur gevraagd om een nieuwe winterstalling voor de collectie op het landgoed te ontwerpen.
Het nieuwe onderkomen voor de collectie is vormgegeven als een moderne uitvoering van de originele orangerie. Die bestaat uit een middendeel met twee zijvleugels en is voorzien van een groot glazen daklicht. Ook in de nieuwe wintertuin is deze driedeling af te lezen door een terugliggend middendeel. De nieuwbouw is evenwijdig aan de oude orangerie geplaatst zodat de zonoriëntatie hetzelfde is.
De architectuur van het nieuwe gebouw borduurt voort op de gelijktijdig gerealiseerde restaurantvleugel <<<ZIE HIER>>> en tuinpoort <<<ZIE HIER>>> in de ommuurde moestuin. Om de kuipplanten in en uit de stalling te kunnen rijden zijn aan de oostzijde twee 5 meter hoge taatsdeuren gemaakt.
Essentieel voor een goed functionerende orangerie is het binnenklimaat. Daartoe is in nauwe samenspraak met de beheerde van de collectie en een expert op het gebied van citrusplanten een programma van eisen uitgewerkt. Luchtvochtigheid, temperatuur, zoninstraling moeten zoveel mogelijk beheerst kunnen worden. Daartoe is de vloer uitgevoerd als klinkerbestrating, het stucwerk binnen bestand tegen hoge luchtvochtigheid en is speciaal glas in de gevels en het glasdak toegepast. Convectoren bij de gevels creëren een luchtstroom door de kas.
Aan de achterzijde van de hoofdbouw is een aanbouw, bekleed met douglas houten delen geplaatst met daarin een werkplaats, personeels- en techniekruimte. In de techniekruimte staat een grote pelletinstallatie opgesteld die alle gebouwen op het landgoed van warmte voorziet.
Als de kuipplanten na de ‘ijsheiligen’ weer naar buiten gebracht zijn, komt het gebouw beschikbaar voor grotere evenementen zoals exposities en congressen die op het landgoed plaatsvinden. Op die manier kan met de nieuwe orangerie de unieke kuipplantencollectie weer het gehele jaar op het landgoed blijven én ontstaat een extra economische drager voor de exploitatie van het landgoed in de zomerperiode.
projectlocatie
Landgoed Mattemburgh
Hoogerheide | Noord-Brabant
opdrachtgever
Brabants Landschap
ontwerp & realisatie
2014-2018
projectsamenwerking
KOENVANHEESWIJKarchitecten
lichtontwerp
Lichtmeesters
aannemer
De Kok Bouwgroep B.V.
constructief adviseur
Vervest Constructief Ontwerp & Advies B.V.
installatietechniek
Van Dijnsen
